Dyrektywa o sygnalistach – kiedy została wydana?
Od 17 grudnia 2021 roku podmioty prawne z sektora publicznego oraz prywatnego, które zatrudniają powyżej 250 osób, mają obowiązek wprowadzenia systemu zgłaszania nieprawidłowości (tzw. whistleblowing) oraz ochrony sygnalistów. Od 17 grudnia 2023 roku dotyczy on również przedsiębiorców zatrudniających od 50 do 249 pracowników.
Ustawa o sygnalistach implementująca dyrektywę o sygnalistach
Do niedawna w polskim systemie prawnym brakowało kompleksowej regulacji dotyczącej ochrony sygnalistów. 14 czerwca 2024 roku Sejm przegłosował ustawę, która implementuje dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady UE. Powinna być ona wprowadzona przez kraje Unii już w 2021 roku, jednak poprzedni rząd tego nie zrobił, co narażało Polskę na kary finansowe.
Wspomniana Ustawa o sygnalistach będąca odpowiedzią do unijnej dyrektywy o sygnalistach, zacznie obowiązywać od 25 września 2024 roku.
Kim jest sygnalista według dyrektywy o sygnalistach i w rozumieniu polskiej ustawy?
Sygnalista to osoba posiadająca informacje o naruszeniach w swoim miejscu pracy w sektorze prywatnym lub publicznym. Mogą to być m.in. informacje dotyczące:
- korupcji,
- zamówień publicznych,
- przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowania terroryzmu,
- ochrony środowiska,
- zdrowia publicznego.
Dyrektywa o sygnalistach i nowe obowiązki pracodawców w świetle ustawy
Najważniejsze obowiązki pracodawców wynikające z Ustawy o sygnalistach to:
- opracowanie łatwej i zrozumiałej procedury zgłoszeń wewnętrznych dotyczących naruszeń prawa określającej zasady ich przyjmowania, stworzenie kanałów przyjmowania oraz tryb postępowania ze zgłoszeniami, a także działania następcze,
- prowadzenie rejestru zgłoszeń wewnętrznych obejmujących: datę i numer zgłoszenia, przedmiot naruszenia prawa, dane sygnalisty i osoby, której dotyczy zgłoszenie, adres do kontaktu z sygnalistą, informacje o działaniach następczych, datę zakończenia sprawy,
- ochrona danych osobowych sygnalistów, by nie doświadczyli oni działań odwetowych (nie dotyczy ona osób działających w złej wierze, dokonujących nieprawdziwych zgłoszeń).
Kogo nie dotyczy ustawa o sygnalistach?
Przepisów dotyczących zgłoszeń wewnętrznych nie stosuje się do jednostek organizacyjnych gminy lub powiatu liczących mniej niż 10 000 mieszkańców.
Dyrektywa i Ustawa o sygnalistach – procedury w Twojej firmie
Jeśli jesteś właścicielem firmy, której dotyczą przepisy Ustawy o sygnalistach, zadbaj o odpowiednie procedury, zanim wspomniana ustawa zacznie obowiązywać. Pomogę je opracować i wprowadzić w Twojej organizacji. Przeprowadzę szkolenie ochrona sygnalistów w siedzibie Twojej firmy lub online. Przejrzyste procedury w obszarze ochrony sygnalistów sprawią, że kultura organizacyjna Twojego przedsiębiorstwa będzie budować silną markę pracodawcy na rynku. Skorzystaj z mojego wsparcia. Skontaktuj się ze mną i zyskaj pewność, że działasz zgodnie z prawem.
