Umiejętne zarządzanie budżetem domowym to klucz do osiągnięcia finansowej stabilizacji, realizacji celów i spełniania marzeń. Pandemia Covid-19 i wybuch wojny na Ukrainie sprawiły, że nasza rzeczywistość oraz sposób, w jaki wydajemy pieniądze, zmieniły się. Zmieniły się i nadal będą się zmieniać również ceny wielu towarów i usług. Zastanawiasz się, jak zaplanować budżet domowy i przygotować się na zmienną teraźniejszość i przyszłość? W tym artykule znajdziesz wskazówki.
Budżet a pandemia – przygotowanie do nagłych sytuacji
W pandemii zaczęliśmy się uczyć nowych zachowań konsumenckich. Pracowaliśmy bardzo dużo w domach. Wydawaliśmy mniej pieniędzy na dojazdy do pracy, wyjścia do restauracji, kin, teatrów, a także na ubrania (poza wygodnymi dresami, które okazały się towarem bardzo pożądanym). Odczuł to również budżet domowy.
Niestety pandemia Covid-19 spowodowała też, że wiele osób straciło pracę, a mnóstwo firm, aby utrzymać się na rynku, musiało zmienić swój dotychczasowy profil biznesowy. To był niespotykany czas, który zburzył spokój i poczucie bezpieczeństwa wielu rodzin. Zmieniły się również nasze nawyki i przyzwyczajenia m.in. zakupowe. Wiele osób, w związku z utratą stabilizacji finansowej, zrozumiało, jak istotne jest tworzenie tzw. poduszki finansowej i planowanie budżetu domowego.
Co to jest budżet domowy?
Budżet domowy „uszyty na miarę”, to planowanie przychodów i wydatków prywatnych tak, jak w każdej firmie, organizacji czy przedsiębiorstwie. Punktem wyjścia niech będą poniższe słowa Johna C. Maxwella:
„Zrobić budżet to wskazać swoim pieniądzom, dokąd mają iść, zamiast się zastanawiać, gdzie się rozeszły”.
Dlatego budowanie „poduszki finansowej” należy rozpocząć od planowania finansowego. Racjonalne zarządzanie zasobami jest niezbędne w każdym gospodarstwie domowym.
Budżet domowy uszyty na miarę
Jako ludzie różnimy się między sobą stylem życia, potrzebami, wysokością dochodów i wydatków, dlatego budżet domowy powinien być jak garnitur – skrojony na miarę indywidualnych potrzeb i preferencji. Każdy budżet gospodarstwa domowego wymaga:
- odpowiedniego planowania wydatków i oszczędności,
- świadomości swoich celów finansowych i konsekwencji w dążeniu do ich realizacji,
- szerokiego spojrzenia na pieniądze również z perspektywą na przyszłość.
Budżet domowy a poduszka finansowa
W planowaniu budżetu domowego niezwykle ważna jest tzw. „poduszka finansowa” – systematyczne gromadzenie środków finansowych, które zabezpieczą nas i naszych bliskich na wypadek nieprzewidzianych sytuacji, jakie mogą wydarzyć się w przyszłości.
Każda dorosła osoba powinna poznać i zrozumieć korzyści, jakie daje zarządzanie budżetem domowym, w sposób pozwalający na comiesięczne, systematyczne budowanie „poduszki finansowej”.
Dlaczego planowanie budżetu domowego jest ważne?
Jako konsumenci mamy różne style zachowań, a tym samym różne modele zarządzania własnymi pieniędzmi. Wiele osób nie ma wzorców (nie nauczono ich, w jaki sposób rozsądnie dysponować gromadzonymi środkami finansowymi i planować budżet domowy) i wydaje na bieżące wydatki oraz zobowiązania wszystko, co zarabia. To bardzo złe nawyki, a ich skutki szybko odczuje każdy, kto straci pracę lub będzie zmuszony zamknąć własny biznes.
Systematyczne budowanie „poduszki finansowej” i planowanie budżetu domowego chroni nas i naszych bliskich przed negatywnymi skutkami utraty stabilizacji finansowej.
Jak zaplanować budżet domowy?
Zastanawiasz się, jak planować budżet domowy? Ważnym krokiem jest takie zarządzanie płynnością, by pieniądze były dostępne dla wszystkich domowników wtedy, kiedy są faktycznie potrzebne.
Bardzo istotne jest, aby od najmłodszych lat w planowaniu wydatków z budżetu domowego uczestniczyły dzieci. Dzięki temu zrozumieją one, że nie wszystkie zachcianki należy spełniać oraz, że rodzice muszą się przygotować na nieprzewidziane wydatki, np. wykupując ubezpieczenie. Budżet domowy rodziny, to również okazja do edukacji finansowej dzieci.
„Skoro pracujesz na swoje pieniądze co najmniej 40 godzin tygodniowo, to skrajną nieodpowiedzialnością jest niepoświęcanie im uwagi” Suze Orman
Każdy dorosły człowiek powinien dokładnie przyglądać się swoim przychodom i wydatkom. Zupełnie inaczej będzie wyglądał budżet domowy singla, rodziny z dziećmi, a jeszcze inaczej osoby samotnie wychowującej dzieci. Aby zadbać o efektywne planowanie budżetu domowego, dobrze jest:
- prowadzić kontrolę swoich przychodów i wydatków,
- regularnie dostosowywać planowanie budżetu do zmieniających się potrzeb i sytuacji życiowej,
- dokładnie rozważać wszelkie decyzje o kredytach, pożyczkach, kartach kredytowych, by mieć pewność, że dany produkt finansowy jest niezbędny i dopasowany do możliwości finansowych,
- przyjrzeć się swoim comiesięcznym wydatkom na raty pożyczek i kredytów, które już zaciągnęliśmy (gdy raty pożyczek/kredytów o zmiennej stopie procentowej znaczenie wzrastają, to bardzo obciąża budżet domowy) i poszukać rozwiązań tej sytuacji.
Najważniejsza zasada to nie bój się pytać! Zawarcie umowy z instytucją finansową powinno być zrozumiałe, a przecież nie każdy ma wystarczającą wiedzę ekonomiczną!
Planowanie budżetu domowego, gdy przychody są większe od wydatków
Gdy przychody są większe od wydatków, zaczyna się budowanie „poduszki finansowej”. Taka sytuacja powinna mieć miejsce w każdym miesiącu, w każdym gospodarstwie domowym.
Jak podzielić budżet domowy? W jaki sposób oszczędzać/inwestować środki pozostałe w danym miesiącu? To już temat na zupełnie inny artykuł, ale warto zapamiętać słowa Warena Buffetta:
„Nigdy nie inwestuj w biznes, którego nie rozumiesz”.
„Dywersyfikacja to ochrona przed ignorancją”.
Co sądzę o zarządzaniu własnymi środkami finansowymi – budżet domowy moim zdaniem
Moje stałe powiedzenie brzmi: „Ja nie żyję za czyjeś przychody i wydatki, nikt nie żyje za moje”. Dlatego uważam, że każdy budżet domowy powinien być „uszyty” na miarę możliwości osób zarządzających nim.
Mam nadzieję, że ze wskazówkami zawartymi w tym artykule zarządzanie finansami domowymi stanie się dla Ciebie łatwiejsze.
