Temat beneficjenta rzeczywistego i Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych jest niezmiernie istotny z zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu.Wszystkie państwa członkowskie UE powinny prowadzić rejestry gromadzące dane beneficjentów rzeczywistych. Taki obowiązek nałożyła na nie IV Dyrektywa AML, a V Dyrektywa AML zobowiązała państwa członkowskie UE do udzielania informacji o beneficjentach rzeczywistych każdej zainteresowanej osobie, bez konieczności wykazywania uzasadnionego interesu.
Co spowodował ten obowiązek?
Publiczny dostęp do danych beneficjentów rzeczywistych stał się faktem, ale jednocześnie spowodował opór ze strony podmiotów, a także samych beneficjentów rzeczywistych, przed podaniem danych osobowych.
Obecnie, znając PESEL beneficjenta rzeczywistego lub NIP podmiotu, każda osoba może sprawdzić informacje znajdujące się w CRBR lub odpowiednim rejestrze w innym państwie członkowskim UE.
Jakie skutki wywołał obowiązek udostępniania danych beneficjentów rzeczywistych?
To między innymi dwie skargi złożone do Sądu Okręgowego w Luksemburgu odpowiednio przez:
– spółkę luksemburską i przez
– beneficjenta rzeczywistego tej spółki.
Sąd Okręgowy w Luksemburgu skierował, w tym zakresie, szereg pytań do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej a ten, w dniu 22 listopada 2022 r., wydał wyrok unieważniający przepisy V Dyrektywy AML, aby „informacje o beneficjentach rzeczywistych podmiotów o charakterze korporacyjnym i innych podmiotów prawnych utworzonych na ich terytorium były we wszystkich przypadkach udostępniane każdej osobie”.
Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej uznał także, iż „ujawnione informacje umożliwiają potencjalnie nieograniczonej liczbie osób uzyskanie informacji na temat sytuacji materialnej i finansowej beneficjenta rzeczywistego. Ponadto potencjalnie konsekwencje dla zainteresowanych osób, wynikające z ewentualnego niewłaściwego wykorzystania ich danych osobowych, pogłębia fakt, że po ich publicznym udostępnieniu dane te mogą być nie tylko swobodnie przeglądane, ale także przechowywane i rozpowszechniane.”
Jaki ruch powinny teraz wykonać państwa członkowskie UE?
Dostęp do danych w CRBR lub odpowiednim rejestrze w innym państwie członkowskim UE, powinien zostać ograniczony. Ten dostęp powinny mieć tylko:
– podmioty obowiązane,
– podmioty, które posiadają w tym uzasadniony interes,
– czy organy i jednostki analityki finansowej.
Dlatego wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej powinien skutkować zmianami przepisów, w tym zakresie, w każdym z państw członkowskich UE.
No więc, spodziewajmy się kolejnych zmian w tematyce przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu.
Reasumując temat beneficjenta rzeczywistego jest szczególnie istotny. Przekonał się o tym ostatnio także jeden z banków w naszym kraju, na którego za brak identyfikacji beneficjentów rzeczywistych oraz podejmowania uzasadnionych czynności w celu weryfikacji ich tożsamości, KNF nałożył karę pieniężną w wysokości 1 200 000 zł.