Przeciwdziałanie praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu (AML/CFT) to nie tylko obowiązek banków i dużych instytucji finansowych. Coraz więcej firm w Polsce podlega przepisom ustawy z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu – dalej: ustawa AML/CFT i musi wdrożyć odpowiednie procedury. Warto więc sprawdzić, czy Twoja firma jest instytucją obowiązaną – bo nieznajomość przepisów nie zwalnia z odpowiedzialności.
Instytucja obowiązana – jakie podmioty muszą wypełniać obowiązki ustawy AML/CFT?
Pojęcie instytucji obowiązanej zostało wprowadzone ustawą AML/CFT.
Instytucje obowiązane to podmioty, na które ustawa AML/CFT nakłada szczególne obowiązki, m.in w zakresie identyfikacji i weryfikacji klientów, beneficjentów rzeczywistych czy osób upoważnionych do działania w imieniu klienta, a także oceny ryzyka oraz raportowania do Generalnego Inspektora Informacji Finansowej (GIIF).
Podstawowe obowiązki instytucji obowiązanych obejmują:
- stosowanie środków bezpieczeństwa finansowego,
- analizę i ocenę ryzyka prania pieniędzy i finansowania terroryzmu (ogólną oraz indywidualną dla każdego klienta),
- zgłaszanie podejrzanych transakcji do GIIF,
- opracowanie i wdrożenie wewnętrznej procedury AML/CFT,
- regularne szkolenie pracowników,
- wyznaczenie osób odpowiedzialnych za realizację obowiązków AML/CFT.
Spełnienie tych wymogów jest obowiązkowe, a ich brak może prowadzić do wysokich kar finansowych i poważnych konsekwencji reputacyjnych.
Kto zalicza się do instytucji obowiązanych?
Ustawa AML zawiera szeroki katalog podmiotów, które są instytucjami obowiązanymi. Obejmuje on różne branże – nie tylko finansowe. Najważniejsze grupy to:
1. Sektor finansowy:
- banki krajowe oraz oddziały instytucji kredytowych i zagranicznych,
- spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe (SKOK),
- instytucje płatnicze, takie jak: Krajowe Instytucje Płatnicze (KIP), Małe Instytucje Płatnicze (MIP) czy Biura Usług Płatniczych (BUP),
- firmy inwestycyjne, fundusze inwestycyjne, towarzystwa funduszy,
- zakłady ubezpieczeń i pośrednicy ubezpieczeniowi w zakresie ubezpieczeń na życie.
2. Profesjonaliści rynku usług:
- biura rachunkowe i księgowe,
- doradcy podatkowi, biegli rewidenci,
- notariusze, adwokaci i radcy prawni – w określonych przypadkach,
- pośrednicy w obrocie nieruchomościami.
3. Podmioty związane z walutami wirtualnymi i wartościami
- kantory,
- podmioty zajmujące się wymianą lub przechowywaniem kryptowalut (VASPs),
- giełdy i platformy obrotu aktywami wirtualnymi.
4. Podmioty przyjmujące znaczne płatności gotówkowe
Firmy przyjmujące płatności gotówkowe o wartości powyżej 10 000 euro również stają się instytucjami obowiązanymi. Dotyczy to m.in. branży motoryzacyjnej, sztuki, luksusowych towarów czy biżuterii.
Szkolenie AML/CFT dla biur rachunkowych.
Zainteresowany wzięciem udziału w kursie?
Jak sprawdzić, czy Twoja firma podlega pod ustawę AML/CFT?
- Zapoznaj się z art. 2 ustawy AML/CFT – jeśli Twoja działalność pokrywa się z którąś z kategorii, istnieje duże prawdopodobieństwo, że jesteś instytucją obowiązaną.
- Przeanalizuj charakter działalności – zastanów się, czy uczestniczysz w obrocie środkami finansowymi, nieruchomościami, kryptowalutami lub towarami wartościowymi.
- Skonsultuj się z ekspertem AML/CFT – w wielu przypadkach kwalifikacja nie jest oczywista. Błędna ocena może skutkować wysokimi karami!
Dlaczego zgodność z ustawą AML/CFT jest tak istotna?
Brak zgodności z przepisami AML/CFT może prowadzić do:
- kar finansowych sięgających milionów złotych,
- sankcji administracyjnych,
- zawiadomień do prokuratury,
- poważnych strat reputacyjnych.
Takie podmioty jak: Generalny Inspektor Informacji Finansowej, Narodowy Bank Polski, Komisja Nadzoru Finansowego, ale także urzędy celno-skarbowe, regularnie przeprowadzają kontrole i reagują na nieprawidłowości. Dlatego lepiej wdrożyć odpowiednie procedury z wyprzedzeniem niż działać po fakcie.
To podmiot, na który ustawa AML/CFT nakłada obowiązki w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu. Może to być instytucja finansowa, kancelaria, biuro rachunkowe, pośrednik w obrocie nieruchomościami, kantor czy firma przyjmująca duże płatności gotówkowe. Ustawa AML/CFT obejmuje m.in. banki, ubezpieczycieli, doradców podatkowych, biura rachunkowe, kancelarie prawne w określonych sytuacjach, pośredników nieruchomości, firmy kryptowalutowe i podmioty przyjmujące wysokie płatności gotówkowe.
Do głównych obowiązków należą, m.in.: identyfikacja i weryfikacja klientów, beneficjentów rzeczywistych czy osób upoważnionych do działania w imieniu klienta, analiza i ocena ryzyka, raportowanie do GIIF, prowadzenie procedur wewnętrznych AML oraz szkolenie personelu.
Za niewdrożenie obowiązków AML/CFT grożą wysokie kary finansowe, odpowiedzialność karna, sankcje administracyjne oraz ryzyko utraty reputacji firmy.
Najczęściej zadawane pytania (FAQ)
Podsumowanie
Jeżeli prowadzisz działalność finansową, prawniczą, rachunkową, nieruchomościową, towarową lub związaną z kryptowalutami, jesteś instytucją obowiązaną. W takim przypadku musisz wdrożyć procedury AML/CFT, przeszkolić personel i zapewnić zgodność z przepisami ustawy.
Skontaktuj się z nami – sprawdzimy, czy Twoja firma podlega AML/CFT
Nie masz pewności, czy Twoja działalność podlega ustawie AML/CFT? Skontaktuj się z nami. Przeprowadzimy analizę, wskażemy obowiązki i pomożemy przygotować procedury zgodne z prawem.
Jestem Mirosława Zachaś-Lewandowska – konsultantka finansowa, audytorka i wykładowczyni. W Walucie Wiedzy uczę, jak skutecznie zarządzać finansami, unikać błędów i osiągać stabilność. Mam 17 lat doświadczenia w instytucjach finansowych i wiem, jakie problemy pojawiają się najczęściej. Moje kursy to praktyczna wiedza i gotowe rozwiązania, które możesz od razu wdrożyć. Zapisz się i przejmij kontrolę nad swoimi finansami!